Het eerste nummer van de verzetskrant Vrij Nederland is in De Baarsjes gestencild, in de Baffinstraat 25 op de 3e etage. Harm Ede Botje van Vrij Nederland en mevrouw Hofker, dochter van Frans Hofker, één van de oprichters, vertellen erover.
Het idee voor de oprichting van een verzetskrant ontstaat al in juli 1940. Initiatiefnemers zijn Frans Hofker, Jan van der Neut (schuilnaam Jan de Raad) en Daan Levendig. Zij zijn geïnspireerd door de Verklaring van Generaal Winkelman inzake het bombardement op Rotterdam en de capitulatie van het Nederlandse Leger. Ze willen een krantje maken als tegengif tegen de Duitse propaganda. Om aan middelen te komen kloppen zij aan bij Hermannus van Tongeren, Grootmeester van de Orde van Vrijmetselaren. Zijn dochter Jacoba van Tongeren is hun tussenpersoon.
De groep Vrij Nederland breidt al snel uit. Jan Peppink sluit zich aan en ze vragen Jan Kranenbarg om zich aan te sluiten. De groep houdt zich naast het verspreiden van een schrijven ook bezig met spionageactiviteiten. Hermannus van Tongeren biedt de ‘jongens’ alle steun aan vanuit de vrijmetselarij en na zijn arrestatie in oktober 1940, vinden zij in Isaac Troostwijk een goede opvolger en bondgenoot.
Naarmate de krant ‘Vrij Nederland’ beter geredigeerd en verspreid wordt, neemt ook de SD deze groep serieuzer. Vanaf eind februari 1941 tot aan augustus datzelfde jaar vinden er arrestaties plaats. De SD pakt in die maanden in totaal 65 mensen op die voor VN of andere illegale bladen werken. Zo ook alle oprichters.
Het betekent niet het einde van VN. Het blad krijgt een nieuwe hoofdredacteur in de persoon van H.M. van Randwijk.
Deze film is gemaakt ter gelegenheid van Dodenherdenking 2016. Nieuwsgierig naar andere films over de oorlog en De Baarsjes?
Klik dan hier.