De films

Er zijn veel verhalen te vertellen over de oorlog en De Baarsjes. Alles heeft hier plaatsgevonden: onderduiken, verzet, illegale bladen, tewerkstelling, Jodenvervolging, honger en Bevrijding. Elk jaar maakt het 4 mei comité De Baarsjes een korte film. Hierin vertellen (oud-)buurtbewoners en/of deskundigen over de oorlog en De Baarsjes. De film wordt vertoond tijdens de jaarlijkse herdenking op 4 mei in de Augustinuskerk. 

2023: De schrijver en de oorlog

Schrijver Willem van Toorn (1935) groeit op aan de Postjesweg waar zijn vader een winkel heeft. Dan begint de Tweede Wereldoorlog, die een onuitwisbare indruk op hem maakt. Herinneringen eraan komen terug in zijn boeken ‘De rivier’ en ‘De jongenskamer’.

Zijn boek ‘Morgenrood’ dat handelt over de Eerste Wereldoorlog verschijnt in 2022. In datzelfde jaar valt Rusland Oekraïne binnen.

Interview met de schrijver over zijn werk en de retoriek van oorlog.

2022: Gemengd gehuwd en Joods

Maria Mooleman trouwt in 1933 met Jan Braat. Zij is Joods, hij niet. Ze krijgen in 1936 een dochter, Betty. Voor de Duitse bezetter is Maria een gemengd gehuwde. Alle anti-Joodse maatregelen gelden ook voor haar, met één uitzondering: ze hoeft niet weg.

2021: ’t Is voor het eerst dat ik erover praat

Henk Sorgdrager is 17 als de oorlog begint. In 1942 wordt hij opgeroepen voor de Arbeitseinsatz en tewerkgesteld in Duitsland. Eind 1943 wordt hij ingezet achter de frontlinie aan het Oostfront. Henk heeft veel gezien en meegemaakt in Nederland en Duitsland in de Tweede Wereldoorlog, maar wat hem het meest is bijgebleven is de Dodenmars uit kamp Sachsenhausen (Oranienburg), die hij gezien heeft. Het is voor het eerst dat hij erover praat.

2020: Bevrijding

Hoe hebben buurtbewoners de Bevrijding beleefd? Wat is ze bijgebleven van de oorlog? En wat betekent vrijheid voor ze?

2019: Meester Goubitz kwam terug

Mozes Goubitz is onderwijzer op de Corantijnschool in De Baarsjes, Amsterdam-West, als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Op last van de Duitsers wordt hij daar in maart 1941 ontslagen, als onderdeel van de anti-Joodse maatregelen. In augustus dat jaar krijgt hij een aanstelling als hoofd van de Joodse School nr 14 in de Cliffordstraat. Maar uit angst voor deportatie duikt hij in de zomer van 1942 onder. Hierdoor weet hij de oorlog te overleven en kan hij zijn baan als onderwijzer aan de Corantijnschool na de oorlog weer oppakken.

2018: Jan Nauta sr. en jr.

Vader en zoon Nauta waren allebei betrokken bij het verzet en de onderduik in De Baarsjes (Amsterdam-West) en werkten allebei op de Admiraal de Ruijterschool. Geen van beiden heeft de oorlog overleefd.

2017: Jacoba van Tongeren

Jacoba van Tongeren is de enige vrouw in de top van het verzet in Amsterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zij geeft leiding aan de door haar opgerichte verzetsgroep Groep 2000. Zij woonde in de Antillenstraat in De Baarsjes, Amsterdam-West. Haar neef Paul van Tongeren, schrijver van het boek ‘Jacoba van Tongeren en de onbekende verzetshelden van Groep 2000 (1940-1945)‘ vertelt over zijn uitzonderlijke tante.

2016: Vrij Nederland

Het eerste nummer van de verzetskrant Vrij Nederland is in De Baarsjes gestencild, in de Baffinstraat 25 op de 3e etage.  Het is dan augustus 1940. De oprichters zijn Frans Hofker, Daan Levendig en Jan van der Neut, die woonachtig was op de Baffinstraat 25.

Vrij Nederland groeit uit tot de grootste verzetskrant van Nederland.

Harm Ede Botje van Vrij Nederland en mevrouw Hofker, dochter van Frans Hofker, één van de oprichters, vertellen erover.

2015: Kind in de Tweede Wereldoorlog

Voormalige bewoners van De Baarsjes in Amsterdam vertellen over hun jeugd in de Tweede Wereldoorlog. 

2014: Julius Wolff

De Surinaams-Joodse Julius Wolff helpt Duits-Joodse vluchtelingen onderduiken. Hij is daarnaast betrokken bij het Indonesische verzet. Hij overlijdt in Kamp Dachau.

Wolff is gehuwd met de niet-Joodse vrouw Thelma Brugman, geboren in Madioen in Nederlands-Indië. Ze wonen in de Lodewijk Boisotstraat nr. 2 in De Baarsjes. Wolff is actief in het verzet en is onderduikverschaffer. In deze film vertellen zijn kinderen hun verhaal over de Tweede Wereldoorlog en de impact die alle gebeurtenissen hebben gehad op het gezin.

2013: Verzet in West

Henk Schaaij is lid van een verzetsgroep rond de gereformeerde Bethelkerk in De Baarsjes, Amsterdam-West. Hij vertelt over dit verzet in West.

2012: Verzet en vergelding 1

Verzetsstrijders uit De Baarsjes die slachtoffer zijn geworden van vergelding. Gefusilleerd door de Duitsers. Leerlingen van de 10e Montessorischool De Meidoorn interviewen David Barnouw, historicus NIOD. Hij vertelt over Dirk Bons en zijn zoon Antonie Bons. Monique Pateman-Bons heeft uitgezocht wat er met haar grootvader en oom is gebeurd.

2011: Buren 1940-1945 – De Baarsjes en de Jodenvervolging

In De Baarsjes woonden in de Tweede Wereldoorlog ongeveer 800 Joodse mensen. Van deze groep zijn 256 mannen, vrouwen en kinderen vermoord. Buurtbewoners van toen vertellen over de deportaties waarvan zij getuige waren. 

Karel Warmenhoven (Verzetsmuseum) geeft uitleg bij de stippenkaart van Amsterdam waarop af te lezen is waar in Amsterdam de Joden woonden.

2010: Illegale bladen in De Baarsjes

De illegale bladen Vrij Nederland en Trouw zijn nauw verbonden met De Baarsjes. Beide bladen zijn gedrukt in de Baffinstraat. Buurtbewoners, onder wie Jan Nauta jr., zijn onder meer voor hun bijdrage aan deze kranten, door de Duitsers ter dood veroordeeld en geëxecuteerd. Wat is de betekenis geweest van deze bladen in de oorlog?

2008: Aan hen die vielen

De geschiedenis van het kruismonument dat aan de Baarsjesweg stond. Hoe de kolenman geld bijeen zamelde om een monument op te richten.

2007: Dhr. Corver

De heer Corver vertelt over zijn vader en zijn broer, die politiek actief waren in de Tweede Wereldoorlog voor de Nederlandse Unie. De partij werd verboden en de broer van de heer Corver is in Duitsland overleden.

2006: Gewoon geluk gehad

Mevrouw Celine van der Hoek-de Vries is een overlevende van Auschwitz. Ze vertelt hoe ze in 1944 van op transport moest van Westerbork naar Auschwitz. Later is ze overgebracht naar Sudetengebied om daar in een fabriek te werken. Ze heeft de oorlog ternauwernood overleefd.

2005: In de geest van Joop Westerweel

Kinderen van de Joop Westerweelschool gaan op zoek naar het verhaal van Joop Gerritze. Ze praten o.a. met zijn broer Jan Gerritze.

2004: In de geest van Joop Westerweel

Kinderen van de Joop Westerweelschool in Amsterdam interviewen de heer Dalemans over zijn vader verzetsman Jan Dalemans. Ook interviewen ze Job Cohen en buurtbewoners over herdenken.

1940-1945 De Baarsjes deel 1

Buurtbewoners uit De Baarsjes vertellen over de Tweede Wereldoorlog en de Bevrijding (deel 1)

1940-1945 De Baarsjes deel 2

Buurtbewoners uit De Baarsjes vertellen over de Tweede Wereldoorlog en de Bevrijding (deel 2)

Bevrijdingswandeling 2017

De wandeling op 5 mei in De Baarsjes stond in het teken van Vrouwen en verzet.