Een wit houten kruis ter nagedachtenis aan hen die vielen. Het initiatief voor het monument kwam van D. Koene, eigenaar van een brandstoffenhandel aan de Baarsjesweg. Het geld ervoor is opgebracht door de buurtbewoners.
Jarenlang vindt de buurtherdenking van De Baarsjes plaats bij dit monument. Allengs neemt de belangstelling voor het herdenken af, zowel bij de autochtone als allochtone bevolking.
In 2003 gaat het mis. Enkele Marokkaanse jongeren verstoren de twee minuten stilte. Ze voetballen met de rouwkransen en roepen antisemitische leuzen. De herdenking in De Baarsjes haalt ermee het landelijke nieuws.
Het stadsdeel en het 4 en 5 mei comité grijpen deze incidenten aan om de bevolking van De Baarsjes weer meer te betrekken bij de herdenking. Zo wordt met jongeren een bezoek gebracht aan het Zeeuwse Kapelle, waar 16 tijdens de oorlog gesneuvelde Marokkaanse vliegers begraven liggen. Leerlingen van de nabijgelegen Joop Westerweelschool hebben de geschiedenis onderzocht achter een van de gedenkstenen in het stadsdeel. Ze hebben onder meer gesproken met de zoon van een verzetsstrijder.
Deze aanpak werpt zijn vruchten af. In 2004 wordt tijdens de herdenking ook stilgestaan bij de Marokkanen, Turken, Surinamers en Antillianen die met hun leven hebben betaald voor de bevrijding van Nederland. Voorafgaand aan de herdenking bij het kruismonument, is er een bijeenkomst in de nabijgelegen Aya Sofia-moskee. Stadsdeelvoorzitter Henk van Waveren spreekt de buurtbewoners, oud en jong, van verschillende nationaliteit, toe. Onder de aanwezigen zijn ook veel journalisten en fotografen. Twee jongens lezen de namen van de Marokkaanse vliegers voor. Daarna volgt de kranslegging bij het witte houten kruis. Tijdens de twee minuten stilte is het stil, doodstil. Bij het Wilhelmus zingen enkele kinderen mee vanaf papier. Opnieuw haalt de herdenking het nationale nieuws, maar nu in positieve zin.
In 2005 wordt het kruismonument tijdelijk verwijderd in verband met de bouw van de moskee. Het is verplaatst naar het Columbusplein, naast De Visserschool, die het monument geadopteerd had. Daarmee verhuist ook de jaarlijkse herdenking naar het Columbusplein. Sinds 2018 staat het monument weer aan de Baarsjesweg, (bijna) op de oude plek.
Bekijk de film ‘Aan hen die vielen’ uit 2008.
Het monument is geadopteerd door de St. Janschool in De Baarsjes.